Filozofia (Historia Filozofii)

By Jakub Kowalczyk

Filozoficzna oś czasu: od starożytności poprzez średniowiecze, renesans i czasy nowożytne do współczesności.

 

Aspekty filozofii są złożone i szczególnie szerokie ze względu na jej 2000-letnią historię. W poszczególnych epokach filozofia zmieniała się wielokrotnie i powstawały niezliczone prądy i formy, których nie dałoby się streścić w największej książce. Ponadto nauka filozofii w czasach współczesnych zajmuje się subiektywnymi przemyśleniami dawnych filozofów, którzy podzielili się z kolejnymi pokoleniami własnym światopoglądem i spisali go. Rzadko więc dochodzi do obiektywnych obserwacji, które mogą pomóc początkującemu filozofowi w jego własnych poglądach na przyszłość.

 

W tym celu powstała ta książka, która w sposób obiektywny traktuje o ostatnich 2000 lat, aby pączkujący filozofowie, którzy nie studiowali lub są jeszcze młodzi, mogli stworzyć własne poglądy na świat.

 

Treścią książki są:

• Wstęp do filozofii
• Podstawowe zasady filozofii
• Udokumentowana refleksja - oś czasu filozofii
• Filozofia starożytności, średniowiecza, renesansu i czasów nowożytnych
• Filozofia praktyczna
• Wniosek

Ta licząca ponad 100 stron książka opisuje filozoficzny przedział czasowy od starożytności poprzez średniowiecze, zagmatwane czasy renesansu i chaotyczną epokę nowożytną, która przyniosła wiele nowych osiągnięć i spostrzeżeń, aż do czasów współczesnych, w których filozofia ogólna może ponownie znaleźć zastosowanie w codziennym życiu ludzi, tak jak niegdyś w starożytności.

• Language: Język polski
• Publisher: Jakub Kowalczyk
• Release date: Oct 19, 2022
• ISBN: 9798215002292

Book preview

Filozofia (Historia Filozofii)

Jakub Kowalczyk

Treść

Wstęp

Podstawowe zasady filozofii

Filozofia w swoich podstawowych cechach - Czym jest?

Filozofia i psychologia - dwie strony tej samej monety

Teoretyczne aspekty filozofii

12 dyscyplin filozofii współczesnej

Udokumentowana refleksja - oś czasu filozofii

Filozofia starożytności

Filozofia w średniowieczu

Patrystyka

Scholastyka

Filozofia renesansu

Filozofia epoki nowożytnej

XVII w.

XVIII w.

XIX w.

XX w.

Filozofia współczesności

Philoso phy w Niemczech

Filozofia we Francji i we Włoszech

Filozofia w Ameryce

Filozofia praktyczna

Dziedziny zastosowania filozofii praktycznej

Filozofia praktyczna w życiu codziennym

Słowa końcowe

Źródła

Wstęp

Tej książki jest szczegółowe opisanie rozwoju filozofii. Główny rozdział to oś czasu, w której ostatnie 2000 lat jest szczegółowo wyjaśnione w kilku epokach. 

Książka ta ma jednocześnie na celu wyjaśnienie, czym jest filozofia w swoich podstawowych cechach. Tak więc filozofia to właściwie wiedza człowieka o rozumie, ale ta odpowiedź jest zbyt prosta, by opisać filozofię we wszystkich jej aspektach. Ze względu na filozofię jako poznanie rozumu powstają dla człowieka kolejne pytania, które muszą być wyjaśnione osobno, nawet jeśli nie dotyczą bezpośrednio życia codziennego. Należy więc teraz zapytać, czym dokładnie może być opisany rozum i poznanie oraz jakim regułom podlega rozum.

Epistemologia jest podstawą każdej nauki, ponieważ nauki dążą do zdobycia wiedzy. Filozofia jest również nauką, która dąży do poznania, ale nie stosuje metod jednoznacznie naukowych. Fizyka na przykład stara się określić zasady działania przyrody, chemia opowiada się za eksperymentami na bazie atomów, a medycyna przywłaszcza sobie wiedzę na temat wszelkich chorób. Nauki te są dziedzinami, na które można aktywnie patrzeć i od czasu do czasu dotknąć: Można odnieść się do rzeczywistych faktów. Filozofia natomiast znajduje się na poziomie ludzkiej egzystencji. Do pewnego stopnia można ją kontemplować i ująć w słowa, ale filozofowie zajmują się aspektami, które nie występują w codziennym życiu i wydają się niemalże senne. Filozofia nie jest więc przez wielu ludzi uznawana za naukę, mimo że przedmioty filozoficzne rzadko są wykładane w szkołach.

2000 lat temu filozofia miała ogromne znaczenie w życiu ludzi. Filozofia starożytnej Grecji nie tylko czyniła cuda, ale stanowiła również ważną podstawową zasadę ówczesnej, jeszcze bardzo młodej i nowej demokracji. Dziś filozofia jest tylko produktem ubocznym.

Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że filozofia jest praojcem wszystkich nauk, jakie znamy dzisiaj. Pojęcia chemii, fizyki, a nawet medycyny reprezentowały młode myśli, które pojawiły się dopiero w ostatnich kilku wiekach. Podobnie jest z psychologią, która znalazła swoje znaczenie w życiu ludzi niecałe 100 lat temu, a obecnie jest niezbędna. Wszystkie nauki opierają się więc na ogromnym znaczeniu, podczas gdy starożytni Grecy żyli bez nauk. Filozofia była dla nich wystarczająca.

To dzięki niej dzisiejsze nauki odniosły wielki sukces. Procesy wyjaśniające, na których opierają się wszystkie nauki, brzmią dość prosto, a jednak mogły zostać osiągnięte tylko dzięki wglądowi filozofii. Z pomocą rozumu, który zajmuje się pochodzeniem wszelkiej wiedzy, można było osiągnąć sukces nawet bez wieloletniego doświadczenia. Na przestrzeni lat to się zmieniło. W obrębie nauk empirycznych, takich jak przykłady wymienione w wierszach powyżej, doświadczenie jest niezmierzone. Filozofia była więc nie tylko przekonująca w tym sensie, że ludzie nie musieli być absolwentami uniwersytetów, ale mogli odnaleźć się w filozofii jako nowicjusze. Ponadto niewielu filozofów krytycznie patrzyło na swój wybór uczniów. Podczas gdy prawie każdy mężczyzna mógł poznać drogi filozofii, 2000 lat temu dopuszczono również kobiety i niewolników. Nie rozróżniano między bogatymi i biednymi, ani między pozycją społeczną danej osoby. Jednocześnie nie było potrzeby pracy eksperymentalnej i eksperymentalnych ustaleń, które mogłyby następnie prowadzić do ujednolicenia warunków ramowych, ograniczających siłę myślenia filozofa.

Doświadczenie w jakiejś dziedzinie mogło jeszcze dać dużą przewagę, ale nie było koniecznością. Nie leżała ona u podstaw epistemologii. Zamiast tego filozofia opisywała rozum jako najwyższe dobro, z którego można było wyprowadzić źródło wiedzy, a więc i wszelkiej wiedzy. Z czasem doprowadziło to do tego, że filozofia nie tylko podzieliła się na wiele subdyscyplin, ale także uświadomiła sobie, że rozum nie wszędzie może pomóc. Co jakiś czas potrzebne były eksperymenty i procedury naukowe, które wykraczały poza ludzki rozum. Szybko stało się jasne, że nie każda dziedzina życia została stworzona dla zwykłych ludzi czy nawet filozofów, ale niektóre obszary były zarezerwowane dla naukowców, którzy mogli zajmować się daną dziedziną na gruncie naukowym. Dało to początek naukom, jakie znamy dzisiaj, ale nawet tę wiedzę można było poznać tylko dzięki samej filozofii.

Nawet jeśli w dzisiejszej codzienności dominują nauki ścisłe, to filozofia wciąż odgrywa nie do końca małą rolę i to pomimo tego, że przez ostatnie 2000 lat nie miała łatwej kariery. Dziś jest równie pomocna w życiu codziennym, jak i w dziedzinach akademickich, gdzie nauka jest na straconej pozycji. W przeciwieństwie do starożytności, obszary zastosowań są więc wielorakie.

Filozofia opisuje złożoną dziedzinę, która w tej książce zostanie wyjaśniona bardziej szczegółowo. Zanim rozwój zostanie opisany w głównym rozdziale, należy najpierw zrozumieć podstawowe zasady filozofii, a także podział na poszczególne dyscypliny.

Podstawowe zasady filozofii

Filozofia w swoich podstawowych cechach - Czym jest?

Filozofia (starogreckie philosophia. łac. philosophia), czyli w bezpośrednim tłumaczeniu umiłowanie mądrości, zawsze wchodzi w grę, gdy chodzi o interpretację istnienia ludzi i świata w jego podstawowych zasadach, zrozumienie ich i zgłębienie na przyszłość.

Jako dyscyplina empiryczna filozofia należy do nauki, ale różni się znacznie od innych dyscyplin naukowych. Filozofia, na przykład, nie specjalizuje się w określonym obszarze tematycznym w ramach metodologii, ale może pracować na różne sposoby poprzez podejścia i pytania, które oferują szeroki widok świata. Dochodzi do różnych i szeroko pojętych obszarów tematycznych, do tematów tematycznych, a ponadto do indywidualnych spostrzeżeń, które nie muszą się powstrzymywać. Filozofia jest więc nie tylko zróżnicowana charakterologicznie, ale także zróżnicowana treściowo. Niemniej jednak nie zawsze była ona tak różnorodna i urozmaicona jak dziś. Ten aspekt musiał się rozwijać przez wiele wieków. Na przykład pierwsze udokumentowane podejścia do wiedzy filozoficznej sięgają starożytności, a więc mają ponad 2000 lat. W tamtym czasie sama filozofia była jeszcze założona i wyjaśniana naukowo poprzez systematyczne myślenie, choć trzeba tu powiedzieć, że termin naukowy nie miał takiego znaczenia jak dziś. Ponadto filozofia była stosowana do wszystkich sytuacji życiowych. Nie sposób było wyobrazić sobie bez niej życia starożytnych Greków.

Sama filozofia jest nauką empiryczną, ale nie było to oczywiste. W rzeczywistości jest to dość nowe spostrzeżenie, które stało się oczywiste w toku historii i dopiero w ostatnim stuleciu. Pierwsi ludzie, którzy aktywnie stosowali filozofię - pierwsi ludzie mieli już myśli filozoficzne, ale chodzi tu o pierwsze udokumentowane myśli - postrzegali samą filozofię jako dążenie do wiedzy. Różniło się to w starożytności od ówczesnego światopoglądu, który był przepełniony mitami, religią i wiarą. Skupiano się na bycie człowieka, na jego myślach i indywidualnych działaniach. Nie zależało więc już od możliwości mitów, choć nadal były one wykorzystywane przez filozofów, choć wyłącznie w sferze poetyckiej lub w metafizyce, choć było to raczej rzadkie.

W XIX wieku filozofia stała się uznaną nauką przedmiotową, co służy do scharakteryzowania filozofii współczesnej. Jako nauka przyrodnicza jest wykładana na uniwersytetach i w szkołach, choć nie zawsze jako samodzielny przedmiot. Częściej jednak filozofia traktowana jest w ramach innych przedmiotów, przez co te koncentrują się na naukach humanistycznych. Na kursach psychologicznych czy medycznych często więc uwzględnia się wyjaśnienia z dziedziny filozofii. W przeciwieństwie do starożytności, filozofia nie jest już dziś często spotykana w życiu codziennym; w dużej mierze popadła w zapomnienie. W starożytnej Grecji to właśnie młodzi ludzie aktywnie śledzili filozofię i wprowadzali ją do swojego życia. Stali się wielkimi filozofami, którzy budowali dzisiejsze tradycje. Dziś jednak rzadko można znaleźć te tradycje w codziennym