دکتر محمدرضا سرگُلزاییروان‌گُسیختگی (اِسکیزوفِرنی) و اختلالات مرتبطاسکیزوفرنیاسکیزوفرنی (شیزوفرنی) یا روان گسیختگی یک بیماری روانی است که در آن مرز میان خیال و واقعیت مخدوش می­شود. فرد مبتلا معمولا خودش از بیماریش آگاهی ندارد و این امر باعث دشواری معالجه می‌شود؛ البته نه به این معنی که نمی­توان روی او حساب کرد یا او نمی‌تواند به حالت عادی خود بازگردد. اسکیزوفرنی چیست؟۳۵۰۰۰ نفر در سوئد به اسکیزو فرنی که روانپریشی درازمدتی است دچار هستند. این روانپریشی به معنای مسخ ذهنی واقعیت است که علایم آن توهم، تصورات واهی و دگرگونی‌های رفتاری است.توهمات ممکن است شامل همه‌ی حواس باشد. معمولی ترین آنها عبارت از توهم صوتی یعنی شنیدن صداهایی است که حاوی اظهار نظرند یا به شخص بیمار فرمان می­­دهند که کارهایی را انجام دهد. هنگامی که شخص مبتلا به اسکیزوفرنی شروع به اطاعت از این فرمان ها می‌کند ممکن است وضع خطرناکی پیش آید و کمک فوری را ضروری سازد.تصور واهی به معنای یقین دانستن کیفیت های خاصی در پدیده ها است و این در حالی است که اطرافیان می­دانند که چنین چیزهایی وجود ندارند. برای نمونه اینکه او ممکن است خیال کند که تحت تعقیب است، مسموم شده است یا او را تهدید به قتل کرده‌اند. او چیزی یا رویدادی را ناگهان همچون چیز یا رویدادی دیگر یا بیشتز از واقع تعبیر می‌کند. او حرف‌های کسان دیگر را ممکن است چنین سوء تعبیرکند که در باره ی اوست و یک برنامه تلویزیونی را چنین تعبیر کند که پیامی برای اوست.احساس تحت نظارت بودن بوسیله ی دوربین یا میکروفون احساسی معمولی است. گفته‌هایی که برای دیگران غیر منطقی وغیر قابل قبول است می­تواند برای روانپریش واقعی جلوه کند. علایم دیگر اسکیزوفرنی تغییراتی در شکل ارتباط مانند حرف زدن کمتر، کم اعتنایی عاطفی و کمبود انگیزه است.اکثرکسانی که دچار اسکیزوفرنی هستند در سنین۲۰ تا ۳۰ سالگی به این بیماری مبتلا می‌شوند. علت ابتلا به این بیماری ناشناخته است اما عامل ارثی یکی از عوامل خطر ابتلا شمرده می‌شود. همچنین، فشار بیرونی برای نمونه در دوران جنینی ، بحران‌های زندگی و اعتیاد به کانابیس می­تواند تاثیرگذار باشد.اسکیزوفرنی چه تاثیری بر زندگی ‌دارد؟فرآیند این بیماری ممکن است دستکم شش ماهه باشد اما ممکن است بیشتر از آن نیز طول بکشد. این بیماری می­تواند ناتوانی به وجود آورد و تاثیری عمیق بر اعتماد به نفس بیمار داشته باشد. شخص بیمار شاید نتواند کار یا تحصیل کند، درون گرا می‌شود و یا ناگهان دچار انفجار خشم می­شود. اسکیز فرنی می­تواند شناخت از خود را دشوار سازد و باعث دلواپسی، اضطراب، افسردگی و بدخوابی شود.روانپریشی می­تواند به ترس و شرمساری بیانجامد. بیان حال خود به کسی دیگر ممکن است دشوار باشد اما این کارحایز اهمیت است. کمک هایی برای بهبود این بیماران در دسترس است.آیا بهبود امکان‌پذیر است؟اگرچه این بیماری یک بیماری مزمن است، می­تواند با گذشت زمان خفیف‌تر شود. در صورت وجود شرایط مطلوب، بیمار می­تواند مانند دیگران زندگی عادی داشته باشد. مهم است که علاوه بر درمان، روابط اجتماعی حمایت کننده و فعالیت های روزانه‌ی پرمحتوا داشت. عادات سالم مانند خوردن غذاها و خواب خوب نیز بهبودبخش است چرا که این بیماری مستعد این است که به اعتیاد و افسردگی بیانجامد.اگر فکر می­کنید که خودتان یا کسی از خویشاوندانتان مبتلا به روانپریشی است یا خطر ابتلاء وی به روانپریشی وجود دارد، لازم است به بخش روان‌درمانی نوجوانان یا بخش روان درمانی بزرگسالان مراجعه کنید. درمان اسکیزوفرنی برای بهتر شد حال بیمار ضروری است و نیز می‌تواند به کاهش خطر بروز دوباره بیماری کمک کند.تشخیص بیماری اسکیزوفرنی و درمان آنبرای اینکه تشخیص بیماری ممکن شود، ضروری است که اختلال دستکم شش ماه ادامه داشته باشد. برای اینکه بتوان علت های دیگر روانپریشی ، برای نمونه بیماری دیگر یا مصرف مواد مخدر را حذف کرد، بررسی ضرورت دارد.برای معالجه، مواد دارویی ضد روانپریشی وجود دارد که می­تواند بیماری را خفیف تر کند و زندگی روزمره را برای بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی آسانتر سازد. معالجه شامل گفتگوی حمایتی و روان‌درمانی است. حایز اهمیت است که شخص مبتلا هرچه زودتر، با به دست آوردن کاری مناسب یا بازگشت به شغل سابق، مورد یاری و پشتیبانی قرار گیرد. این گفته در مورد کسی نیز که هنوزهم علایم بیماری نشان می­دهد صادق است.امنیت اهمیت دارد و از این رو خوب است که بیمار در خانه ی خود یا، زمانی که بیماری در اوج خود است ، در بخش درمانی ویژه‌ای مورد معالجه قرار گیرد. خویشاوندان نیز ممکن است نیازمند پشتیبانی باشند چرا که ممکن است در کنار بیمار بودن بر آنها فشار آورد.Schizophrenia is a serious mental disorder in which people interpret reality abn